Các bất thường về nước ối mẹ bầu cần biết

Nước ối là môi trường quan trọng đóng vai trò bảo vệ và nuôi dưỡng bào thai. Do đó, thể tích và màu sắc nước ối khác lạ hay nói cách khác là bất thường về nước ối sẽ là dấu hiệu cảnh báo mà mẹ cần hết sức chú ý.

Thiểu ối

Khi mới được hình thành, nước ối có thể tích khoảng 50ml và sẽ tăng dần theo tuổi thai tới khoảng 1000ml ở tuần thai thứ 38, sau đó có khuynh hướng giảm còn khoảng 600-800ml vào tuần thứ 40 của thai kỳ hay lúc chuyển dạ và sinh. Thai phụ được xác định là thiếu ối nếu thể tích nước ối dưới 200ml tức là chỉ số ối nhỏ hơn hoặc bằng 5cm.

Có nhiều nguyên nhân gây ra thiếu ối trong đó bao gồm vỡ ối sớm khi chưa chuyển dạ. Tình trạng này dễ dẫn đến nhiễm trùng ối, nhiễm trùng bào thai và tử cung. Do đó, ngay khi có dấu hiệu vỡ ối, chị em nên nhập viện để theo dõi. Thiếu ối ở tam cá nguyệt thứ ba thường do mẹ suy dinh dưỡng nên cơ thể không sản xuất đủ nước ối cho thai nhi. Còn nếu thiếu ối xuất hiện sớm ở khoảng tam cá nguyệt thứ hai có thể là dấu hiệu cho thấy thai nhi có bất thường về hệ tiêu hóa hoặc hệ tiết niệu.

Nước ối là môi trường sống của thai nhi nên “sức khỏe” của nước ối cũng rất quan trọng

Đa ối

Trong khi có những mẹ bầu bị thiếu ối thì cũng có không ít người lại gặp tình trạng đa ối tức là thể tích nước ối lên đến hơn 2000ml tương đương với chỉ số ối từ 20cm trở lên. Đa thai hoặc thai nhi gặp bất thường trong phát triển hệ thần kinh là những nguyên nhân chính dẫn đến đa ối. Bên cạnh đó,thai phụ mắc bệnh tiểu đườnghoặc thai nhi to, nhau thai bất thường cũng dễ dẫn đến đa ối.

Đa ối làm cho quá trình chuyển dạ và sinh bị kéo dài, dễ dẫn đến suy thai và mẹ bị băng huyết sau sinh. Đặc biệt, thể tích nước ối vượt quá mức tiêu chuẩn sẽ làm tăng nguy cơ vỡ ối đột ngột đe dọa tính mạng của cả mẹ và con. Ở những tình huống ít nguy hiểm hơn, đa ối cũng khiến thai nhi di động nhiều trong tử cung nên dễ bịnhau quấn cổhoặc ngôi thai bất thường.

Nước ối có màu bất thường

Nước ối ban đầu có màu trắng trong sau đó đục dần khi thai nhi ngày càng phát triển. Từ khoảng tuần thai thứ 38 đến ngày sinh, nước ối thường có màu trắng đục như màu nước vo gạo. Bất cứ lý do nào làm nước ối có màu sắc khác lạ đều là dấu hiệu bất ổn cần được thăm khám cẩn thận.

Các bất thường về màu sắc thường gặp ở nước ối bao gồm:

• Nước ối có màu vàng xanh cho thấy thai nhi có dấu hiệu bị tán huyết hoặc chậm phát triển trong tử cung.
• Nước ối bẩn hay có màu xanh rêu sệt hoặc lẫn phân xu của bé là dấu hiệu cảnh báo thai nhi bị suy yếu trầm trọng và đang bị đe dọa tín mạng.
• Nước ối xanh đục như lẫn mũ và có mùi hôi là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng ối, nói cách khác là bé có nguy cơ cao bị nhiễm trùng trong tử cung…
• Nước ối có màu đỏ nâu thường đồng nghĩa với việc bé không còn sống trong bụng mẹ hay thai nhi đã bị chết lưu.

Thảo luận tại diễn đàn: Các bất thường về nước ối mẹ bầu cần biết

Biểu đồ từ mang thai đến ngày sinh nở

Mong ngóng đến ngày sinh là tâm lý phổ biến khi bạn mang thai. Bạn sẽ lập kế hoạch xung quanh ngày dự sinh, coi đó là điểm mốc để bạn hoàn thành các công việc, kế hoạch cho mình và cho bé. Và bạn không phải là người duy nhất quan tâm đến việc đó. Bạn sẽ thấy rất nhiều người, thậm chí cả người lạ, hỏi bạn: “Khi nào sinh bé?”.

ngày sinh

Và trên thực tế, ngày dự sinh là một thởi điểm quan trọng để qua đó bạn kiểm tra xem liệu em bé của mình có phát triển bình thường hay không. Căn cứ vào ngày dự sinh, bạn có thể xác định được những điểm mốc quan trọng trong quá trình phát triển của bé, như khi nào nghe được tim thai, kích thước bụng…

Lấy ví dụ, hầu hết những bà mẹ mang thai lần đầu tiên sẽ cảm nhận được em bé bắt đầu chuyển động từ tuần thứ 16. Đến tuần thứ 20, tử cung thường phát triển gần chạm tới rốn của người mẹ. Những thông số này đảm bảo rằng em bé của bạn đang phát triển bình thường.

Các bác sĩ sẽ kiểm tra bạn trong từng giai đoạn của thai kỳ, xác định xem bạn đang ở tuần thứ bao nhiêu, khi nào bạn sinh em bé. Nếu những thông tin này trùng khớp với sự phát triển kích thước bụng của bạn, em bé của bạn đang phát triển rất bình thường và sẵn sàng để chào đời trong, hoặc quanh thời điểm dự sinh.

Ngày dự sinh là không chính xác

Bạn nên nhớ rằng ngày dự sinh không phải là ngày em bé của bạn chắc chắn sẽ ra đời. Ngày dự sinh là một ước tính dựa trên độ dài trung bình của thai kỳ đối với những phụ nữ có vòng kinh “trung bình”.

Ngày dự sinh cũng được tính dựa trên lý thuyết rằng việc thụ thai diễn ra trong khoảng ngày thứ 14 của chu kỳ kinh nguyệt. Điều này xảy ra ở một phụ nữ bình thường. Nhưng vẫn có những bà mẹ không tuân theo quy luật thông thường này.

Ngày dự sinh được tính như thế nào

Người ta ước lượng ngày dự sinh bằng cách cộng thêm 40 tuần hay 280 ngày vào ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối. Phần lớn các em bé sẽ ra đời trước hoặc sau thời hạn này vài ngày. Và đối với những phụ nữ mang thai con đầu lòng, em bé thường chào đời sau ngày dự sinh.

Nhưng dù chào đời ở tuần thứ 38 hay tuần thứ 42, các em bé vẫn được coi là phát triển đầy đủ. Sự khác biệt 4 tuần này đến từ sự khác biệt trong chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ, bởi không phải mọi phụ nữ đều có vòng kinh 28 ngày.

Nếu người mẹ không thể xác định được ngày dự sinh một cách rõ ràng, các bác sỹ sẽ ước lượng khoảng thời gian mà em bé có thể ra đời. Dù người mẹ mong muốn xác định được một thời điểm chính xác, nhưng những đứa bé lại có cơ chế hoạt động riêng của mình, và không thèm quan tâm đến biểu đồ sinh sản cũng như ngày dự sinh. Mang thai không phải là một tiến trình mà chúng ta có thể tự điều khiển được một cách chính xác và khoa học.

Điều quan trọng là bạn phải thật thoải mái cho đến ngày dự sinh. Trên thực tế, việc nuôi nấng một em bé sơ sinh là một sự rèn luyện tốt cho bạn, và em bé sẽ trở thành một phần của cuộc sống của bạn. Và việc có em bé cũng có nghĩa là bạn sẽ thấy cuộc sống không còn dễ dàng kiểm soát và được tự do như trước nữa.

Tính ngày dự sinh

Điền thông tin chi tiết của bạn vào dòng đưới dây để tính ngày dự sinh

Ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối, xem thêm thông tin

Độ dài một chu kỳ

* Hãy nhớ rằng kết quả này chỉ là ước tính. Em bé của bạn sẽ ra đời khi bé sẵn sàng.

Tham khảo ý kiến bác sỹ để xác định thời gian dự sinh chính xác.

Siêu âm

Hầu hết phụ nữ đang mang thai thường có thói quen siêu âm ít nhất một lần trong suốt thai kỳ. Lần siêu âm đầu tiên thường được thực hiện trong 3 tháng đầu tiên, đặc biệt nếu người mẹ có một số nghi ngờ về thời gian dự sinh hay tuần tuổi của thai nhi. Lần thứ hai được gọi là siêu âm sàng lọc thai kỳ và được thực hiện trong khoảng tuần thứ 18 của thai kỳ.

Siêu âm sàng lọc và xác định ngày sẽ cho thấy sự trưởng thành của bé, vị trí của nhau thai và sức khỏe của em bé. Nó cũng được dùng để đánh giá tốc độ tăng trưởng của em bé. Theo dó, nếu kích thước em bé phù hợp với tuần tuổi thai, thì em bé đang phát triển đúng theo ngày dự sinh.

Nếu tôi đã được thụ tinh ống nghiệm

Nếu bạn được thụ thai bằngthụ tinh ống nghiệmhay các biện pháp hỗ trợ sinh sản khác, thì việc ước tính thời điểm thụ thai sẽ chính xác hơn nhiều. Từ đó, bạn có thể tính ngày dự sinh dễ dàng hơn. Tuy vậy, một vài phụ nữ có vẻ mất nhiều hoặc ít thời gian hơn để “nuôi lớn” em bé của mình. Trong trường hợp người mẹ mang đa thai, khả năng sinh trước ngày dự sinh là lớn hơn. Tương tự như vậy, nếu người mẹ gặp các biến chứng khi mang thai thì dễ có khả năng sinh non.

Trường hợp em bé ra đời trước ngày dự sinh

Những phụ nữ được chẩn đoán bị tiền sản giật, đái tháo đường thai kỳ hay rối loạn hệ thống tự miễn dịch được khuyến khích sử dụng biện pháp sinh mổ hay kích thích chuyển dạ. Trong trường hợp này, các bác sỹ sẽ cân nhắc nhằm đảm bảo người mẹ đủ sức khỏe để có thể chịu đựng được cuộc phẫu thuật. Nhưng quan trọng hơn, bạn nên chú ý đặc biệt đến những nguy cơ sức khỏe ở bé sinh non.

Khi một em bé phát triển chậm hoặc có thể bị tổn hại do một nguyên nhân gì đó, các bác sỹ thường khuyến khích người mẹ sinh con sớm. Những điều kiện chăm sóc bên ngoài cần được chuẩn bị tốt hơn sao cho em bé cảm thấy như vẫn còn trong bụng mẹ. Trong trường hợp này, bạn hãy dùng ngày dự sinh như một bản hướng dẫn để ra quyết định và cân nhắc tất cả mọi yếu tố.

Thảo luận tại diễn đàn: Biểu đồ từ mang thai đến ngày sinh nở

Triệu chứng chuột rút

Chuột rút trong thời kỳ đầu của quá trình mang thai là một hiện tượng tương đối phổ biến. Đối với hầu hết phụ nữ, chuột rút nhẹ không đáng phải bận tâm. Tuy nhiên, hiện tượng chuột rút có liên quan đến tử cung có thể là dấu hiệu của biến chứng thai kỳ. Do đó cần có sự kiểm tra định kỳ bởi các y bác sĩ hoặc nữ hộ sinh.

Những phụ nữ đã từng gặp khó khăn trong việc mang thai hay có tiền sử bị sẩy thai cần phải đặc biệt chú ý. Mang thai luôn là một sự kiện đáng nhớ. Vì vậy hãy luôn duy trì sức khỏe, giảm căng thẳng, khám thai định kỳ để giúp cho quá trình mang thai của bạn ngày càng trở nên thú vị.

Nguyên nhân gây chuột rút khi mang thai ở thời kỳ đầu thai kỳ

• Khi tử cung mở rộng để tạo chỗ nằm cho em bé, các cơ và dây chằng nâng đỡ tử cung bị kéo căng. Điều này có thể gây các cơn đau nhức cho các bà bầu, đặc biệt trong ba tháng đầu tiên của thai kỳ. Các tĩnh mạch cung cấp máu cho tử cung cũng bị đè gây cảm giác nặng nề khó chịu. Thường thì chuột rút co cơ có thể cảm nhận ngay ở vùng bụng dưới.
• Do u nang (Corpus Luteal) hình thành ngay trên buồng trứng và làm trứng rụng trước khi được thụ tinh. U nang này có chức năng quan trọng là sản sinh đủ progesterone để nuôi dưỡng phôi thai trước khi nhau thai hình thành.

Tại sao bà bầu thường nổi mụn?

Bà bầu thường nổi mụn trong quá trình mang thai và việc này hoàn toàn không có mối liên hệ nào với hiện tượng chuột rút. Nguyên nhân là do phôi thai đào sâu vào thành của tử cung. Điều này giải thích vì sao phụ nữ thường nổi mụn khi đến chu kỳ kinh nguyệt. Những ngày đầu kỳ kinh thường xuất huyết nhiều và liên tục, đi kèm các cơn đau. Sau vài ngày các nốt mụn sẽ mất dần đi.

Ở một số phụ nữ, tử cung không nằm đúng vị trí trong khung xương chậu. Thay vì nằm nghiêng ra phía trước và ngay trên bàng quang, nó lại hướng vào phía trong. Khi tử cung lớn dần thì nó sẽ càng nghiêng vào phía trong hơn, tạo thêm áp lực lên các dây chằng và dây thần kinh.

Cảm giác khi bị chuột rút:

Chuột rút nhẹ sẽ có cảm giác giống như cơn đau trong thời kỳ kinh nguyệt, khi tử cung co bóp tạo cảm giác co giật, nặng nề trong khung xương chậu. Chuột rút cũng có thể bị gây ra do việc đứng một chỗ quá lâu. Khi bạn hắt hơi, ho, hay cười lớn dẫn đến áp lực trong bụng tăng lên đột ngột cũng gây ra chuột rút. Một số cảm giác khi bị chuột rút là nặng nề, khó chịu, đau nhói…

Các y bác sĩ thường căn cứ vào các cơn chuột rút ở thời kỳ đầu mang thai như là một dấu hiệu nhận biết sự tăng kích thước của tử cung. Mặc dù sự phát triển của thai nhi trong ba tháng đầu là tương đối chậm, nhưng sự thay đổi nội tiết tố và lượng máu trong vùng xương chậu của mẹ là rất lớn.

Những thay đổi này diễn ra để chuẩn bị cho những tháng tiếp theo. Tử cung là một cơ quan tương đối nhỏ được tạo thành từ các sợi cơ có khả năng co giãn. Khi tử cung tăng kích thước, đi kèm luôn gây ra sự khó chịu cho bà bầu trong đó có hiện tượng chuột rút. Nắm rõ nguyên nhân và hiểu biết về hiện tượng này sẽ giúp ích cho việc chăm sóc cả bà mẹ và thai nhi.

Nên kiểm tra khi nào?

• Khi quá lo lắng và cần kiểm tra để yên tâm.
• Khi xuất huyết kinh nguyệt hay nổi mụn không ngừng và ngày càng tăng lên.
• Đau mạnh ở bụng hay trên đỉnh vai.
• Nhiệt độ cơ thể tăng cao và cảm thấy không khỏe.
• Gặp vấn đề khi tiểu tiện.
• Khi không có các dấu hiệu điển hình của việc mang thai.

Nên chú ý:

Mặc dù hiện tượng chuột rút hoàn toàn bình thường, nhưng cũng có khả năng đó là dấu hiệu sớm báo hiệu nguy cơ sẩy thai. Trong vài trường hợp, khi các dấu hiệu này đã rõ ràng thì khả năng sẩy thai là rất cao. Ước tính trong 4 ca mang thai có hiện tượng chuột rút thì có một ca bị sẩy. Nguyên nhân có thể do sự đột biến nhiễm sắc thể, hoặc do trứng thụ tinh không nằm đúng trong tử cung mà lại nằm ở đâu đó trong khung xương chậu. Ống dẫn trứng nhỏ và không co giãn như tử cung, do đó chỉ chứa được các trứng nhỏ. Vì vậy có trường hợp các trứng to bị rơi ra ngoài gây nên hiện tượng mang thai ngoài tử cung.

Hiện tượng thai ngoài tử cung

Đây là một trường hợp nghiêm trọng và có khả năng dẫn đến tử vong. Các phôi thai phải nhanh chóng được loại bỏ cùng với một phần hoặc nguyên ống dẫn trứng. Đôi khi ống dẫn trứng đứt trước khi được phẫu thuật, dẫn đến các biến chứng như sốc, xuất huyết hay nhiễm trùng. Phụ nữ từng có tiền sử phẫu thuật trên một hoặc cả hai ống dẫn trứng sẽ gặp khó khăn khi thụ thai. Do đó, mục tiêu quan trọng của phẫu thuật là giữ lại càng nhiều càng tốt phần ống dẫn khỏe mạnh đồng thời không gây ảnh hưởng đến sức khỏe bà mẹ. Đây chính là lý do vì sao cần có sự quan tâm đặc biệt của các chuyên gia ngay khi bắt đầu nghi ngờ có hiện tượng thai ngoài tử cung.

Triệu chứng thai ngoài tử cung:

• Đau bụng dữ dội và không có dấu hiệu thuyên giảm.
• Xuất huyệt âm đạo và nổi mụn.
• Bụng sưng to, chướng và đầy hơi.
• Đau phần đầu của vai hoặc lan tỏa đến vai. Đây là dấu hiệu của máu tụ nhiều ở bụng và bên dưới cơ hoành.
• Đau ở phần dưới của lưng.
• Chóng mặt, hoa mắt.

Các nguyên nhân khác gây chuột rút khi mang thai:

• Viêm ruột thừa.
• Sỏi thận hoặc nhiễm trùng bàng quang.
• Chứng ợ hay khó tiêu.
• Nhiễm trùng đường dẫn nước tiểu hoặc nhiễm trùng thận.
• Viêm tụy.
• Táo bón.
• Đau dây chằng tròn, thỉnh thoảng đau nhói phía trong bụng.
• Quan hệ tình dục làm các tĩnh mạch của xương chậu bị căng và tổn thương. Cực khoái làm cho tử cung co bóp trong một khoảng thời gian ngắn gây khó chịu ở bà bầu.

Khi nào hết chuột rút?

Cho đến khi tử cung tăng kích thước và được nâng đỡ bởi các xương trong khung xương chậu thì hiện tượng chuột rút sẽ giảm bớt. Lúc này, các dây chằng và cơ phần nào được giải thoát khỏi nhiệm vụ nâng đỡ tử cung.

Làm giảm nguy cơ chuột rút khi mang thai bằng cách nào?

• Thay đổi tư thế đứng, ngồi, nằm thường xuyên. Vận động nhẹ bằng cách đi bộ hoặc kéo căng cơ bắp mỗi ngày.
• Tắm nước ấm, mặc quần áo rộng, thoải mái, xoa bóp nhẹ nhàng vùng bụng.
• Nên đi tiểu tiện thường xuyên để tránh việc bàng quang bị căng đầy gây co thắt tử cung.
• Uống nhiều nước, ăn nhiều trái cây tươi và các loại rau để tránh bị táo bón. Không nên ăn nhiều bánh mì, gạo và mì ý.
• Ngồi hoặc nằm thư giãn và tập các bài hít thở sâu.
• Khi ngồi nên đảm bảo chân có kệ đỡ để máu có thể dễ dàng lưu thông.

Chú ý: bất cứ khi nào bạn cảm nhận được hiện tượng chuột rút trong kỳ đầu mang thai, hãy đến ngay các trung tâm y tế có kinh nghiệm để có thể được kiểm tra kỹ lưỡng.

Thảo luận tại diễn đàn: Triệu chứng chuột rút

Siêu âm thai kì

Đa số bà bầu sẽ được siêu âm thai ít nhất 1 lần, trong giai đoạn mới phát hiện có thai hay lúc thai khoảng 20 tuần. Do đó, siêu âm thai là từ rất quen thuộc với các bà bầu. Siêu âm trong thai kì là một trong những dụng cụ hỗ trợ tầm soát những gì đang xảy ra với bà bầu cũng như sự tăng trưởng và phát triển của thai nhi.

Siêu âm thai trong tam cá nguyệt thứ nhất thường dùng để xác định có thai cũng như ngày dự sinh và xem thai có gì bất thường không. Thường nhất là siêu âm lúc 18-20 tuần. Nếu bà bầu có gì lo lắng cho thai nhi thì sẽ làm thêm siêu âm trong tam cá nguyệt cuối để đánh giá sự phát triển của bé. Đánh giá tình trạng của bé bao gồm kích cỡ, cân nặng, sự phát triển, thể tích ối.

Thỉnh thoảng, kết quả siêu âm ở tam cá nguyệt cuối sẽ giúp khuyến cáo là bé nên được chăm sóc ở phòng chăm sóc bé sơ sinh đặc biệt hơn là tiếp tục ở trong tử cung mẹ, hoặc là khuyến cáo bé có thể sinh non chứ không có gì nguy hại nếu tiếp tục thai kì.

Siêu âm thai kì là gì?

Máy siêu âm sẽ gửi sóng cao tần đi qua tử cung mẹ. Những sóng này cao hơn những gì tai người có thể nghe được do đó siêu âm thai là quá trình cần sự yên tĩnh. Sóng siêu âm được truyền từ đầu dò của máy siêu âm. Sóng siêu âm khi gặp thai nhi sẽ tạo ra những sóng dội ngược lại và tạo ra hình ảnh bé trên màn hình. Bạn hãy yên tâm là  siêu âm không gây đau hay gây hại cho cả bà bầu lẫn thai nhi. Những hình ảnh siêu âm phản ánh hình ảnh mới nhất của thai nhi. Không hề có khoảng chờ từ lúc siêu âm đến lúc thấy được hình ảnh của bé. Bạn có thể thấy bé di chuyển hay đạp tay chân. Hình ảnh rất động.

Khi đi siêu âm, bác sĩ sẽ thoa lên bụng bạn lớp gel ấm. Lớp gel này giúp giảm sự ngăn cách giữa da và đầu dò siêu âm, sóng siêu âm sẽ truyền tốt hơn.

Các mô cứng như xương sẽ cho hình màu trắng mà mô mềm thì màu xám. Dịch ối sẽ có màu đen vì sóng siêu âm đi qua dịch ối mà không tạo ra sóng phản âm ngược lại. Các tín hiệu sẽ được dịch lại và cho ra hình ảnh thông tin ta cần.

Bạn sẽ thấy được gì?

siêu âm thai kì

Bạn sẽ có thể thấy được bé, hình dạng bé và cả các cơ quan nội tạng của bé nữa, như là não, tim, phổi, thận, gan và dạ dày; ngoài ra còn có cột sống, tứ chi, cơ quan sinh dục và sự di chuyển của bé. Bác sĩ có thể sẽ in một tấm ảnh cho bạn đem về nhà nhưng bạn đừng mong đợi nó sẽ đẹp hay chi tiết như hình chụp nhé. Bạn cũng đừng mong đợi sẽ có cả một DVD quay hình ảnh bé. Các phòng khám hiện nay ít quay lại DVD vì sợ đây sẽ là bằng chứng nhỡ như có biến chứng nào của bé mà họ không phát hiện được. Nếu bạn muốn xin hình nào của bé thì cứ báo với bác sĩ siêu âm.

Liệu siêu âm thai có gây đau cho bà bầu hay thai nhi?

Siêu âm được làm thường quy ở khắp mọi nơi từ mấy chục năm trước. Có nhiều nghiên cứu cho thấy có thể có nguy cơ gây hại cho bà bầu và bé. Tuy nhiên, đến hiện này thì chưa hề có bằng chứng xác thực nào về mối nguy hại của siêu âm cả. Siêu âm là phương pháp không xâm lấn vào cơ thể. Siêu âm cũng không phải quá trình phẫu thuật vì không có mổ xẻ gì qua da cả. Siêu âm cũng không dùng tia như chụp X-ray nên nó hầu như là an toàn với thai kì.

Hiện nay, siêu âm được phát triển và quản lý tốt, đội ngũ nhân viên huấn luyện chuyên nghiệp. Siêu âm trở nên quá thông dụng đến nỗi nếu nó có gây nguy hại nào thì sẽ ngay lập tức được nghiên cứu ngay.

Tại sao bạn cần siêu âm trong thai kì?

Có nhiều nguyên nhân để siêu âm trong thai kì nhưng thông dụng nhất là:

• Xác định có thai.
• Xác định tuổi thai.
• Kiểm tra sự tăng trưởng và phát triển của thai.
• Xác định số thai trong tử cung.
• Xác định vị trí của nhau thai.
• Đánh giá nguy cơ hội chứng Down (tuần 11-13).
• Đánh giá các nguy cơ khác như tật khuyết thần kinh chẳng hạn.
• Xác định giới tính (tuần 20).
• Xác định biến chứng thai kì trong trường hợp có chảy máu âm đạo, bà bầu đau bụng hay thai giảm máy.
• Phát hiện thai ngoài tử cung thường gặp là thai phát triển trong vòi trứng.
• Hướng dẫn để chọc nước ối làm xét nghiệm. Nhằm đảm bảo kim không đâm trúng thai nhi.
• Kiểm tra u xơ tử cung hay u buồng trứng.

Bạn có thể siêu âm ở đâu?

Đa số các phòng khám thai hay phòng xét nghiệm đều có dịch vụ siêu âm.

Quá trình siêu âm thường khoảng 30 phút. Nếu bạn hẹn trước cho siêu âm đầu dò âm đạo và sau đó cần làm thêm siêu bụng thì có thể kéo dài 1 tiếng. Bạn không nên nóng vội vì đây là lúc bạn được nhìn thấy bé mà.

Khi nào thì bạn nhận được kết quả siêu âm?

Bạn sẽ thấy được hình ảnh thai nhi cùng lúc với khi bác sĩ làm siêu âm cho bạn. Bạn sẽ thấy được nhiều mặt cắt khác nhau cho hình ảnh của bé. Nhiều phòng khám còn lắp hẳn màn hình riêng và lớn cho các bà bầu xem cho dễ.

Nếu có gì không rõ ràng trong lúc siêu âm, bác sĩ siêu âm có thể nhờ thêm bác sĩ khác xem kết quả và cho ý kiến. Và như vậy thì bạn sẽ phải chờ đợi kết quả lâu hơn. Việc này có thể khiến bạn lo lắng. Nhưng đôi khi để xác định là bình thường thì cần chắc chắn nhiều yếu tố.

Kết quả sau đó có thể được gửi thẳng đến bác sĩ sản khoa của bạn theo yêu cầu. Và bác sĩ sẽ là người thông báo kết quả siêu âm cho bạn. Dĩ nhiên, bác sĩ sẽ giải thích nếu có biến chứng nào phát hiện qua siêu âm.

Ai sẽ làm siêu âm cho bạn?

Siêu âm thường do các kỹ thuật viên chẩn đoán hình ảnh chuyên về siêu âm làm. Họ được huấn luyện về cách siêu âm, nguy cơ và cả cách đọc kết quả. Nếu có gì không rõ, kết quả sẽ được bác sĩ chuyên về chẩn đoán hình ảnh kiểm tra lại.

Bạn cần chuẩn bị gì trước khi siêu âm?

Trong trường hợp siêu âm ở tam cá nguyệt đầu tiên, bạn sẽ cần uống nước và giữ bàng quang căng đầy. Phòng siêu âm nơi bạn chọn sẽ hướng dẫn bạn kỹ hơn, như là uống 750ml-1 lít nước trong 1 tiếng trước khi siêu âm và cố gắng không đi tiểu cho tới khi siêu âm xong. Bàng quang đầy sẽ giúp đẩy tử cung lên cao gần xương mu hơn và sẽ dễ quan sát hơn.

Trong tam cá nguyệt thứ hai hoặc khi siêu âm tầm soát, bà bầu nên uống khoảng 2 ly nước trong vòng 1 tiếng trước khi siêu âm. Cũng có trường hợp cần uống thuốc trước khi siêu âm, nếu có thì bác sĩ sẽ kê toa và hướng dẫn bạn trước.

Mặc dù siêu âm không gây đau nhưng vẫn có thể làm bạn khó chịu vì tức bàng quang chẳng hạn. Lúc người làm siêu âm ấn đầu dò trên bụng bạn, bạn cũng có thể rất khó chịu dù thời gian ngắn thôi. Trường hợp bạn chịu không nổi thì nên thông báo với người làm siêu âm  và bạn có thể tiểu bớt cho dễ chịu, cũng như người làm siêu âm sẽ xoay chuyển đầu dò sao cho bạn thoải mái hơn.

Bạn có thể bị yêu cầu nín thở trong thời gian rất ngắn khi siêu âm để có được hình ảnh rõ nét hơn chẳng hạn. Quá trình hít thở có thể ảnh hưởng độ sắc nét của hình siêu âm.

Liệu bạn có thể biết giới tính của thai?

Dĩ nhiên bạn có thể biết. Tuy nhiên trong trường hợp bé nằm tư thế gây khó quan sát thì người siêu âm cũng khó xác định. Thông thường lúc 20 tuần tuổi là lúc dễ xác định giới tính của thai nhi. Bạn cũng có thể giữ sự hào hứng cho đến khi sinh bằng cách chọn lựa không biết trước giới tính bé, khi đó bạn nên nói trước với người làm siêu âm cho bạn.

Bạn nên nhớ mục đích của siêu âm không phải chỉ để biết giới tính của bé. Quan trọng là theo dõi sự phát triển của bé trong tử cung và tầm soát biến chứng nếu có.

Siêu âm qua ngả âm đạo là gì?

Đây là cách siêu âm đưa trực tiếp đầu dò vào âm đạo để lấy hình ảnh trong tử cung. Nếu bạn phát hiện có thai ở giai đoạn rất sớm thì siêu âm qua bụng có thể chưa thấy được gì mà cần phải siêu âm qua ngả âm đạo.

Siêu âm qua ngả âm đạo không gây hại cho bà bầu lẫn thai nhi. Thời điểm cần siêu âm qua ngả âm đạo thường là 7 tuần, có khi đến tận 12 tuần vẫn cần.

Lưu ý

Siêu âm trong thai kì không cần thiết 100%. Và cũng không có nghĩa siêu âm phát hiện hết 100% các biến chứng. Kết quả siêu âm có thể sai tuỳ thuộc vào người siêu âm, máy móc. Sự thật là siêu âm không chính xác 100%.

Thảo luận tại diễn đàn: Siêu âm thai kì